Cała prawda o SMOCZKU

Wiele razy słyszałam, że podawanie dziecku smoczka to wygoda rodzica. Że smoczek to sprawca wielu problemów w późniejszych miesiącach, a nawet latach życia dziecka. Czy narzędzie, wymyślone przez człowieka, niosące nieocenioną pomoc jest aż takim złem?

Wg niektórych źródeł (S. Goddard- Blythe, Harmonijny rozwój dziecka) już od 12-go tygodnia rozwoju płodowego można zaobserwować próby ssania kciuka u dziecka płodowego. Po przyjściu na świat, to najsilniejszy, najbardziej aktywny i najważniejszy ze wszystkich odruchów. Najważniejsza instynktowna potrzeba to ssanie.

Noworodek i niemowlę nie potrafi samo uspokoić się inaczej niż przez ssanie (T.Brazelton, Emocjonalny i fizyczny rozwój twojego dziecka przez pierwsze lata życia: punkty zwrotne). A płacz niemowlęcia jest bardzo stresujący dla młodych rodziców. Te dzieci, którym odmawia się możliwości ssania, potrzebują do uspokojenia pomocy od opiekunów. Wtedy często zaczyna się błędne koło i wielka frustracja dziecka i rodziców. Na rękach nie „bo się przyzwyczai”, smoczek nie „ bo…….  Sytuacja wymyka się spod kontroli. Znacie to? Uroki pierwszych miesięcy macierzyństwa. Po podaniu smoczka, maleństwo nagle uspokaja się. Szumiący miś pomaga zupełnie się wyciszyć i zapaść w błogi sen. Jakie korzyści daje smoczek? Jest ich wiele. Okazuje się, że nie tylko dla rodzica ale i samego dziecka :

• Zaspokaja silny instynkt ssania. Ssanie ma szczególne znaczenie dla prawidłowego działania układu pokarmowego. Usprawnia i reguluje pracę przełyku, żołądka i jelit. Dlatego wiele dzieci po karmieniu potrzebuje dłużej possać pierś „na pusto”, bez jedzenia. To sytuacja, którą mamy nazywają „wiszeniem przy piersi”.
• Ssanie, to jedyny, wrodzony sposób uspokojenia. Smoczek daje ważną potrzebę bezpieczeństwa: ciepła i bliskości, koi płacz, poprawia humor, pomaga zasnąć. Wpływa także na prawidłowy rozwój emocjonalny dziecka.
• Niedocenianą funkcją ssania jest regulacja całego organizmu. Od reakcji hormonalnych, przez fizjologiczne, pracę organów wewnętrznych, stan fizyczny, emocjonalny aż po zachowanie.
• Doskonały sposób na kolkę. Maluszek, którego boli brzuch- szuka pocieszania przy piersi, nie wie, że nie powinien już więcej jeść (ja niestety o tym nie wiedziałam i zamiast podać dziecku smoczek, przystawiałam do cyca). Dziecko potrzebuje wówczas ukojenia i bliskości u mamy, a wraz z przyjmowaniem kolejnej porcji mleka jego problemy się wręcz nawarstwiają. Ulewa, odbija, płacze z bólu. Smoczek pozwala mu się wyciszyć bez jedzenia.
• Umożliwia młodej mamie powrót do poprzedniego, aktywnego życia. Po porodzie kłopotliwe stają się dłuższe wyjazdy, kilkugodzinne pobyty poza domem. Mama nie może zaszyć się gdzieś z maluszkiem i utulić. Uspokajanie przy piersi w miejscu publicznym (np. na ławce w parku, szczególnie kiedy jest zimno) jest niewygodne i dla niektórych po prostu krępujące.
• Ułatwia podróż. Smoczek umożliwia szybkie ukojenie dziecka np. podczas jazdy samochodem, gdzie wyjęcie z fotelika w czasie jazdy jest niemożliwe.
• Niezaspokojony/niewygaszony odruch ssania może być przyczyną wzmożonego napięcia mięśni wokół stawów skroniowo-żuchwowych, i nieprawidłowego zgryzu. To sprawa estetyki i problemów ortodontycznych.
• Podanie smoczka trudno czymkolwiek zastąpić.  Noszenie na rękach, bujanie, czy nawet zabawka- to nie to samo. Są takie momenty, kiedy smoczek po prostu jest niezastąpiony– uspokaja w kilka sekund.
• Ssanie smoczka podczas snu zmniejsza ryzyko wystąpienia u dziecka SIDS – zespołu nagłej śmierci łóżeczkowej
• Zamiast smoczka dziecko będzie najprawdopodobniej ssało palec. Smoczek można dziecku po prostu zabrać, z kciukiem sprawa jest o wiele bardziej trudna i skomplikowana. Po pierwsze, dziecko ma go zawsze przy sobie i może włożyć do buzi w każdej chwili. Po drugie, istnieją specjalnie zaprojektowane smoczki, które mają wyprofilowaną obudowę, która nie utrudnia oddychania, oraz otwory do wentylacji. Kształtem przypominają brodawkę piersiową, przez co zupełnie inaczej układa się na nich język (w porównaniu z kciukiem). Co prawda jest to teoretycznie bardziej naturalny sposób samouspokojenia. Jednak lekarze ciągle nie mogą się zdecydować, czy lepszy. Wielu pediatrów nie kryje, że z dwojga złego lepszy jest smoczek, chociażby dlatego, że od ssania palca dużo trudniej odzwyczaić.
• Dzieci nie potrzebują smoczka. One potrzebują ssania. Smoczek tylko im to umożliwia. Same go wypluwają kiedy odruch ssania spełni swoją uspokajającą rolę.
• Angielski psychiatra dziecięcy Bowlby wyjaśnia, że smoczek jest substytutem bliskiej osoby. Oznacza to, że jest on pocieszeniem dla dziecka, które za Tobą tęskni.

Tak więc ssanie smoczka niesie całkiem sporo korzyści. Najważniejsze jest, aby prawidłowo z niego korzystać. Podawać dziecku tylko w określonych sytuacjach. Uważać, aby smoczek nie stał się “częścią garderoby”, nie był dla dziecka zabawką, czy stanowił zaspokojenie nudy.

Zbyt długie ssanie smoczka może mieć też negatywne skutki dla dziecka. Tak jak pozytywne aspekty u dziecka widać prawie zawsze, tak efekty uboczne mogą, ale nie muszą wystąpić. Należy do nich: