Cud natury- pierwsze matczyne mleko

Niejednokrotnie zdarza się, że matka nie ma pokarmu zaraz po urodzeniu dziecka. Nie oznacza to, że nie będzie miała go wcale! Zdarza się również, że noworodek, chociaż rodzi się z odruchem ssania, nie umie od razu dobrze ssać. Musi się tego nauczyć! Choć początki karmienia piersią nie zawsze są łatwe, przystawiać noworodka naprawdę warto. Siara to pierwsze mleko, a działa cuda! Przystosowuje jelitka noworodka do przyjęcia pokarmu, niezbędna do prawidłowego rozwoju rozwoju, chroni dziecku przed groźnymi patogenami. Jej zalet jest jeszcze więcej…

Niewielkie ilości pokarmu i słabe jego wydzielanie, płacz dziecka, popękane brodawki, dodatkowe problemy w postaci spadku masy ciała maleństwa- to wszystko powoduje pochopną rezygnację z karmienia piersią. Kolejna trudność to brak pomocy specjalistycznej w przystawianiu maleństwa oraz brak wsparcia psychologicznego. Nie oszukujmy się, tak to często wygląda. A aby mieć pokarm, matka musi być głęboko przeświadczona w tym, że wykarmi swoje dziecko. Matka, która wierzy, że będzie miała dużo pokarmu oraz systematycznie i dość często przystawia noworodka do piersi- zazwyczaj później piersią karmi (Witkowska Sabina, “Jak żywić swoje dziecko”). Ośrodkowy układ nerwowy, a tym samym samopoczucie kobiety, ma ogromny wpływ na wydzielanie pokarmu. Zdenerwowanie matki zmniejsza napływ mleka do piersi, i odwrotnie, pogodny nastrój, pobudza jego wydzielanie. 

Do dziś pamiętam, jak jednak z dziewczyn, którą poznałam na sali poporodowej, pierwszy pokarm wylewała…do zlewu! Zupełnie nieświadomie, przekonana, że to przecież jeszcze nie mleko i wszystko “to” trzeba “odciągnąć”. Mam nadzieję, że już żadna mama nie popełni takiego błędu.

Zaraz po urodzeniu dziecka wygląd pokarmu matki znacznie odbiega od koloru i konsystencji mleka. Wydziela się w niewielkiej ilości, jest kremowożółty i gęsty. Jest to pokarm najbardziej wartościowy i najlepiej przystosowany do potrzeb noworodka w pierwszych dniach życia. Zawiera 40-krotnie więcej związków aktywnych biologicznie niż mleko dojrzałe.

• Podstawową zaletą siary jest duża ilość ciał odpornościowych (wydzielnicza immunogolobulina klasy A – IgA), cytokin, czynników przeciwzapalnych, które chronią niemowlę przed chorobami wywoływanymi przez bakterie i wirusy. Siara jest pierwszą naturalną szczepionką, którą otrzymuje dziecko zaraz po urodzeniu. Ponadto ma zdolność promowania dojrzewania limfocytów T i B oraz hamowania odpowiedzi autoimmunologicznej.
• W przewodzie pokarmowym noworodka tworzy „zaporę” dla groźnych bakterii i alergenów- dobre bakterie zyskują sprzyjające warunki do rozwoju (mleko matki można określić jako „naturalny synbiotyk”. Zawiera zarówno „probiotyki”-bakterie z rodzaju Bifidobacterium i Lactobacillus, jak i „prebiotyki”-przede wszystkim oligosacharydy, które promują wzrost korzystnych bakterii);
• Laktoferyna, zawarta w siarze, charakteryzuje się najszerszym spektrum działania wykazując właściwości przeciwbakteryjne, przeciwwirusowe, przeciwpasożytnicze, przeciwgrzybicze, przeciwnowotworowe i przeciwzapalne,
• Zawiera kilka razy więcej białka niż wydzielające się później mleko. Białko to ma postać globulin (jest białkiem nieodżywczym, jego kluczową dla zdrowia dziecka funkcją jest ochrona jelit). Może być bez trawienia wessane w przewodzie pokarmowym- noworodek z łatwością przyswaja je wraz z ciałami odpornościowymi;
• Siara zawiera też czynniki warunkujące rozwój komórek wyścielających jelita dziecka (w komórkach jelit znajdują się specjalne receptory wychwytujące te czynniki). Mleko modyfikowane podane noworodkowi – zanim otrzyma ono siarę – powoduje szybką śmierć komórek nabłonka jelit. Dla dziecka przedwcześnie urodzonego niepodanie siary będzie skutkować wieloma komplikacjami, włącznie z ogromnym ryzykiem wystąpienia martwiczego zapalenia jelit;
• Zawiera więcej składników mineralnych i witamin ( zwłaszcza witaminy A i E), a mniej tłuszczu i cukru;
• Jest lekko przeczyszczająca, co ułatwia noworodkowi wydalenie gęstej smółki (pierwszego stolca, który wytworzył się jeszcze w życiu płodowym);
• Zapobiega żółtaczce noworodków;

Dzięki właściwościom siary nawet maleńkie jej ilości wystarczają dziecku w pierwszych dniach jego życia. Pojemność żołądka noworodka jest bardzo mała i wynosi 8-10 ml (1,5-2 łyżeczek do herbaty). Dlatego też, w pierwszych karmienia nie należy się obawiać, że pokarmu jest zbyt mało- to właśnie TAKI pokarm i w TAKIEJ ilości jest mu potrzebny. Jego wartość kaloryczna to 48-64 kcal/100 ml. Jego skład: 5,3 g/100 ml laktozy, 2,3 g/100 ml białka, oraz 2,9 g/100 ml tłuszczów.

Na początku siara wydziela się w ilości ok 10-100 g dziennie, a z dnia na dzień jej ilość wzrasta. W 3 lub 5 dni po porodzie zaczyna się produkcja mleka mleka przejściowego , które stopniowo będzie nabierać charakter “pełnego” mleka kobiecego. W kolejnych tygodniach znacznie zwiększa się ilość tłuszczu i cukru w mleku (co wpływa na wzrost wartości energetycznej), spada za to ilość białka. W ten sposób natura sostosowuje skład mleka do potrzeb noworodka. Karmić piersią warto. Od dawna wiadomo, że jest to najlepszy pokarm dla nowo narodzonego dziecka, którego do dziś dnia nie udało się odwzorować. 

źródło:

IWONA JAŃCZEWSKA, IWONA DOMŻALSKA-POPADIUK, “ZNACZENIE KOLONIZACJI BAKTERYJNEJ PRZEWODU POKARMOWEGO NOWORODKÓW DONOSZONYCH URODZONYCH DROGĄ CIĘCIA CESARSKIEGO”.

MONIKA KACZMAREK, “SKŁAD KOBIECEGO MLEKA CZYLI SZCZEPIONKA W KOBIECEJ PIERSI”.