Czy moje dziecko ma talent? Jak go rozpoznać i rozwijać?

Dla każdej mamy i dla każdego taty jego dziecko jest jedyne na świecie i absolutnie wyjątkowe. Z zachwytem obserwujesz jak rośnie i jak uczy się nowych rzeczy? Bez końca potrafisz wpatrywać się w jego rysunki, z radością zawozisz na balet, piłkę nożną i basen? Nie jesteś jedyna! Pewnie nieraz zastanawiałaś się, czy Twoje dziecko przejawia wyjątkowy talent i snułaś wizje o tym, że może właśnie rośnie Ci mały mistrz olimpijski. To całkiem normalne – wszyscy chcielibyśmy przecież dla naszych dzieci jak najlepiej. Jak jednak rozpoznać, czy Twoje dziecko faktycznie jest wyjątkowo zdolne? 

Talent i pasja to nie to samo. Kiedy możemy mówić, że ktoś ma talent?

Talent często bywa mylony z pasją. Czym różnią się te dwie rzeczy? Pasja to po prostu hobby, zainteresowanie – każde dziecko na różnych etapach rozwoju może mieć różne pasje, choć trzeba przyznać, że są i takie dzieci, które przez lata pozostają wierne swojemu konikowi. Pielęgnowanie pasji sprawia przyjemność, dziecko chętnie spędza czas na wykonywaniu jakiejś czynności, z radością i zaangażowaniem gromadzi wiedzę na jakiś temat, może godzinami opowiadać o swoim hobby, pragnie spotykać się z osobami, które podzielają jego zainteresowania. To właśnie jest pasja.  

Talent to z kolei pewien rodzaj specjalnych zdolności, dzięki którym łatwiej, szybciej i bardziej efektywnie dziecko wykonuje jakieś czynności niż jego rówieśnicy. Talent pozwala mu odnosić sukcesy w dziedzinach, które dla innych są poza zasięgiem – świetnie biega, w mig potrafi rozwiązać nawet bardzo skomplikowane zadania matematyczne, z łatwością przyswaja języki obce, śpiewa tak, że ciocie zachęcają je do udziału w telewizyjnych talent show. 

Jak rozpoznać talent u dziecka? 

Niektórzy twierdzą, że prawdziwy talent daje się rozpoznać bardzo wcześnie – niektóre dzieci szybciej niż ich rówieśnicy zaczynają naśladować dźwięki, mówić, śpiewać, recytować. Można wówczas podejrzewać, że mają dobry słuch. Jeśli idzie za tym zamiłowanie do muzyki i dobre poczucie rytmu, to prawdopodobnie dziecko ma talent muzyczny. Wspieraj je w rozwijaniu talentu izachęcaj do udziału w zajęciach muzycznych, tanecznych, wokalnych. 

Podobnie jest z talentem plastycznym – już w żłobku czy przedszkolu niektóre dzieci chętniej od innych spędzają czas na tworzeniu prac plastycznych, a ich malunki zachwycają wszystkich dorosłych.Nieco trudniej może być z talentem aktorskim, sportowym, matematycznym, twórczym, językowym – takie zdolności możesz wychwycić nieco później – np. w szkole podstawowej. 

Jak sprawdzić, czy dziecko ma talent? Po pierwsze proponuj różne aktywności i sprawdzaj, w których maluch czuje się najlepiej. Po drugie bacznie się mu przyglądaj, śledź postępy, rozmawiaj zarówno z dzieckiem, jak i z nauczycielami. Zwykle jest tak, że dziecko intuicyjnie czuje, jakie zajęcia sprawiają mu przyjemność. Głośno protestuje też w przypadku zajęć, których nie lubi. Jeśli podejrzewasz u dziecka talent, to możesz skontaktować się ze specjalistami w danej dziedzinie i poprosić o ocenę, która pomoże Ci zorientować się, czy faktycznie masz w domu małego geniusza. Jeśli tak, to pozostaje Ci go wspierać w dalszym rozwijaniu pasji.

Jak pielęgnować szczególne umiejętności dziecka? 

Jeśli wiesz już, że Twoje dziecko przejawia talent w jakiejś dziedzinie, to zastanów się, jak możesz je wesprzeć. Poszukaj w okolicy zajęć doskonalących lub znajdź prywatnego mentora, który będzie towarzyszył Twojemu dziecku w rozwoju. Szukaj artykułów, publikacji, książek dotyczących danej dziedziny. Wejdź w środowisko – poznaj inne dzieci, które również trenują daną dyscyplinę i ich rodziców. W ten sposób będziecie mogli sobie pomagać. 

Towarzysz dziecku – rozmawiaj z nim zawsze, gdy tego potrzebuje, ucz przegrywać i zdrowo rywalizować. Pielęgnuj dziecięcą ciekawość i otwartość, nie przestawaj proponować nowych aktywności – to, że Twój maluch wykazuje szczególne talenty w jakiejś dziedzinie, nie oznacza, że za jakiś czas nie odkryje w sobie nowych zdolności.

6 rzeczy, na które musisz uważać, żeby nie zepsuć talentu swojego dziecka

Talent jest bardzo kruchy. Tylko silne (i/lub) bardzo wspierane przez swoje otoczenie osoby są w stanie rozwinąć swój talent na tyle, by czerpać z niego sukcesy w przyszłości. Chcesz wiedzieć, jak nie zepsuć talentu swojego dziecka? Tych 6 rzeczy koniecznie unikaj:

1. Nie naciskaj zbyt mocno

Twoje dziecko ma talent? To świetnie! Wspieraj je, proponuj, zawoź na treningi, ale też odpuszczaj, gdy tego potrzebuje. Jeśli będziesz nalegać na częste i wyczerpujące ćwiczenia, szukać kolejnych sposobów na doskonalenie, zawozić na kolejne zajęcia, gdy jego rówieśnicy będą się beztrosko bawić, prawie pewne jest, że je zniechęcisz.

1. Nie krytykuj

Twojemu dziecku nie potrzeba krytyka, ale towarzysza i przyjaciela. Nie mów, że za słabo się starało, że koleżanka z grupy była lepsza, że mogło nie grać wczoraj na konsoli, tylko jeszcze trochę potrenować. Dziecko chce czuć, że jesteś po jego stronie bez względu na wszystko.

1. Wspieraj, jeśli odnosi porażki

Rozwijanie talentu to ciężka praca. Nie od razu Twoje dziecko będzie czempionem. Nawet jeśli aktualnie odnosi porażki, wspieraj je i pomagaj rozładować stres.

1. Zachęcaj, rozmawiaj, towarzysz

Wykaż cierpliwość i zainteresowanie, nawet jeśli oznacza to po raz 150 wysłuchanie opowieści z obozu treningowego.

1. Nie obciążaj dodatkowymi zajęciami

Twoje dziecko z pasją trenuje koszykówkę? To świetnie! Pamiętaj jednak, że treningi 2-3 razy w tygodniu potrafią być naprawdę wyczerpujące. Do tego dochodzi szkoła, zadania domowe, może jeszcze dodatkowy angielski? Nie zapisuj dziecka na kolejne fakultety (chyba że samo tego bardzo chce!), i pożegnaj się z wizją, że Twoje dziecko będzie mistrzem w każdej dziedzinie. Trójka z fizyki? Trudno – czasem trzeba wzruszyć ramionami i wspierać dziecko w tych obszarach, które faktycznie są dla niego ważne.  

1. Zapewnij czas na odpoczynek i zabawę

Bez względu na to, czy Twoje dziecko jest wybitnie uzdolnione matematycznie, muzycznie, czy sportowo, pamiętaj o tym, że to nadal dziecko. Tak jak i Ty potrzebuje czasu na odpoczynek, leniuchowanie, zabawę i spotkania z przyjaciółmi.

A co jeśli… moje dziecko to beztalencie?

Prawie każdy rodzic chciałby, żeby jego dziecko było wybitnie uzdolnione. Niestety musisz pogodzić się z tym, że tylko 10-15% dzieci wykaże specjalny talent w jakiejś dziedzinie. Czy oznacza to, że cała reszta to zwykłe… beztalencia? Ależ skąd! Nie możesz oczekiwać, że Twoje dziecko będzie wybitnym poetą, malarzem, aktorem, czy reżyserem. Ale też nie oznacza to, że nie zostanie w przyszłości fantastycznym nauczycielem, znakomitym wykładowcą, wziętym mechanikiem, czy doskonałym kierowcą. Najważniejsze to nie oczekiwać zbyt wiele, kochać dziecko takim, jakie jest i pozwalać eksplorować świat, a Twój maluch z pewnością jeszcze nie raz pozytywnie Cię zaskoczy.

Jeśli Twoje dziecko spędza więcej czasu na określonych aktywnościach, bez przerwy opowiada o swojej pasji, odmawia udziału w innych zajęciach na rzecz pielęgnowania hobby, a przy tym osiąga w tym obszarze wyraźnie lepsze wyniki niż jego rówieśnicy – może to oznaczać, że masz do czynienia z prawdziwym talentem. Porozmawiaj z nauczycielem lub skontaktuj się ze specjalistą w danej dziedzinie – jeśli twój brzdąc jest szczególnie utalentowany, wspieraj go. Jeśli jednak nie… w żadnym wypadku nie zniechęcaj do pasji! Każdy z nas przecież musi mieć coś, co tak zwyczajnie sprawia mu przyjemność, prawda? 

Autorką wpisu gościnnego jest Marta Cieplak– redaktorka portalu Viva.pl i mama dwójki maluchów.